Ik zie Zwarte Piet als een Cliniclown

Kijk eens kinderen ‘Zwarte Piet’’, de vrouw wees naar mij. Een kleuterjuf en een groep kinderen kwamen binnenlopen in de cafetaria in Amsterdam waar ik op mijn bestelling stond te wachten. Alsof ik door de bliksem werd geraakt. Ik keek de volwassene verontwaardigd aan maar ik zei niks. Ik keek naar de reactie van de kinderen, maar die staarden naar de juf. Zij wisten gelijk dat ik geen Zwarte Piet was. Ik was die dag niet verkleed maar gekleed in de afrostijl. Met een korte krullenkop en knalrode lippenstift. En de zilveren ronde oorbellen? Die draag ik meestal. Maakte mij dat nou Zwarte Piet?

‘Sorry’, zei de volwassene. De kinderen keken haar verontwaardigd aan. Zag zij nou echt niet dat ik geen Zwarte Piet was?

Als ik me niet verbonden zou voelen met de wereld, dan zou ik die opmerking van Zwarte Piet op mezelf betrekken. Dan zou ik alle positieve prikkels omzetten naar een negatieve wereld. En blijven tollen in de kolk van de zwarte orkaan in een eigen donkere overtuiging. Mijn eigen gedachten die een loopje met me zouden nemen.

Ik bekijk het als dat je een spiegel hebt met stof erop. Veeg dat stof weg en kijk de 21ste eeuw in. Waar een feestdag op 5 december geen opzettelijk mensenleed veroorzaakt. Een dag die voor mij niet leidt naar mijn voorouders, van wie ik de last niet hoef te dragen. En als je die last wel draagt, verzorg de wond en maak het schoon.

Smeuïge schoensmeer

Ik ging net als mijn broer en zus verkleed als Zwarte Piet naar school. Geschminkt met zwarte smeuïge schoensmeer net als de rest van de kinderen. Ik wilde ook onderdeel zijn van het sinterklaasfeest. Vanaf het moment dat Sint en Piet zijn aangemeerd in Nederland verdwijnen je kinderzorgen. De sfeer zorgt dat de regenboog goud kleurt, en de zon gaat schijnen en donkere wolken verdwijnen. De adrenaline van je tenen tot aan je kruin, een warme golf van vlinders in je buik. Zenuwachtig of er een cadeau in je schoen zit. En al dat snoepgoed en suiker, het glazuur barst van je tanden als je er alleen al naar kijkt.

Zwarte Piet zie ik is als een Cliniclown die zoveel kinderhartjes sneller laat kloppen en gloeien. De kinderen worden gezien, ze mogen er zijn. Zwarte Piet is wereldberoemd op 5 december en de bekendste donkere Cliniclown die ik ken. Hij verhoogt opzettelijk de eigenwaarde van de kinderen. Hij zorgt expres dat de mondhoeken van de kinderen omhoogtrekken en een mooie lach tevoorschijn tovert. Dan heb je tevreden, vrolijke kinderen. Dat heeft niks met leed te maken. Als schrijver kan ik mezelf verliezen in dit onderwerp maar daarover in een volgende column meer.

Ik voelde me geen Zwarte Piet in de situatie met de kleuterjuf. Ik voel me verbonden met de kinderen en ik heb geluk gehad dat ik dit feest door mijn achtergrond als positief heb mogen ervaren. De kinderen begrepen precies waar het bij dit feest om draaide. En dat is niet om mijn huidskleur.

Deze column is gepubliceerd door de Volkskrant
Download als PDF